Vịt quay Bắc Kinh – Tinh hoa ẩm thực xứ Trung Hoa
Là một người mê ẩm thực Trung Hoa, có lẽ không món nào khiến tôi say mê và khao khát được thưởng thức nhiều lần như vịt quay Bắc Kinh.
Mỗi lần nhắc đến món ăn này, tôi lại hình dung ra lớp da vàng óng giòn rụm, hương khói nhè nhẹ len lỏi trong từng thớ thịt mềm, cùng cảm giác cuốn vịt với bánh tráng mỏng, hành lá, rồi chấm đẫm sốt hoisin – tất cả như một nghi thức thiêng liêng của vị giác. Hôm nay, tôi muốn chia sẻ với bạn những điều đặc biệt nhất làm nên món vịt quay trứ danh của đất Bắc Kinh này.
Nguồn gốc cung đình – Món ăn của vua chúa
Vịt quay Bắc Kinh không phải là món ăn đường phố bình dân, mà từng là tinh hoa của ẩm thực cung đình Trung Hoa. Xuất hiện từ thời nhà Nguyên, được hoàn thiện và trở nên nổi tiếng dưới triều Minh, món ăn này từng chỉ dành cho hoàng tộc và quan lại. Theo sử sách ghi chép, những bữa tiệc có mặt vịt quay được xem như biểu tượng của sự tôn kính, sang trọng và đầy uy nghi.
Thời gian trôi qua, món ăn dần bước ra khỏi hoàng cung, đến với đời sống dân gian – nhưng vẫn giữ nguyên sự cầu kỳ trong cách làm và phong thái thưởng thức. Đến nay, vịt quay Bắc Kinh đã được UNESCO công nhận là di sản ẩm thực phi vật thể, trở thành niềm tự hào không chỉ của người Bắc Kinh mà còn của cả Trung Quốc.
Quy trình chế biến – Cầu kỳ đến từng chi tiết
Muốn có món vịt quay Bắc Kinh đúng chuẩn, thì phải bắt đầu từ giống vịt. Người ta sử dụng giống vịt Bắc Kinh chuyên biệt, được nuôi trong điều kiện đặc biệt với khẩu phần ăn khoa học để đảm bảo thịt mềm, ít mỡ. Sau khi giết mổ, vịt được bơm khí vào da, phơi khô từ 24–48 giờ để tách lớp da ra khỏi thịt – bí quyết giúp da giòn nhưng thịt vẫn mọng nước.
Tiếp đến là công đoạn ướp và quay – sử dụng lò chuyên biệt, đốt bằng củi cây ăn quả như táo, lê… tạo ra hương khói ngọt dịu. Mỗi con vịt được quay tầm 40-50 phút trong nhiệt độ ổn định, lật đều tay để da chín đều và không bị cháy. Khi đưa ra khỏi lò, vịt tỏa hương thơm lừng, lớp da bóng như sơn mài, đó là lúc người đầu bếp biết rằng: món ăn đã đạt đỉnh.
Lớp da – Tinh túy bậc nhất
Trong bất kỳ bài đánh giá ẩm thực nào, lớp da của vịt quay Bắc Kinh luôn được nhắc đến như “báu vật”. Lớp da được thái riêng, giòn tan trong miệng, đôi khi chỉ cần ăn kèm chút đường trắng hoặc nước sốt là đủ cảm nhận được sự tinh tế. Không ngoa khi nói rằng: “Ai ăn vịt quay Bắc Kinh mà không thưởng thức phần da trước là bỏ phí cả trải nghiệm.”
Thưởng thức đúng cách – Như một nghi thức
Món vịt khi được mang ra bàn không phải để bày biện một cách đơn điệu. Một đầu bếp chuyên nghiệp sẽ thái từng lát vịt mỏng ngay tại bàn, cuộn cùng bánh tráng, dưa leo, hành lá và sốt hoisin. Cách ăn này không chỉ kích thích vị giác mà còn gợi sự trang trọng – như đang dự tiệc trong một buổi yến tiệc hoàng cung.
Nhiều nhà hàng còn sáng tạo biến tấu thành 3–4 món khác nhau từ một con vịt: phần da để cuốn bánh, phần thịt xào rau hoặc nấu súp, phần xương ninh làm canh ngọt thanh. Từng bước đều thể hiện tư duy ẩm thực tinh tế, không lãng phí, đầy bản sắc Á Đông.
Câu chuyện thú vị về vịt quay Bắc Kinh
Tương truyền rằng, trong một bữa tiệc chiêu đãi ngoại giao vào năm 1972, khi Tổng thống Mỹ Richard Nixon thăm Trung Quốc, món vịt quay Bắc Kinh đã được phục vụ như một “món cầu nối” văn hóa. Hương vị tinh tế và cách trình bày sang trọng đã khiến phái đoàn Mỹ vô cùng ấn tượng, góp phần tạo bầu không khí thân thiện trong buổi gặp gỡ lịch sử giữa hai quốc gia.
Không chỉ vậy, ở Bắc Kinh còn lưu truyền câu nói vui rằng: “Ai chưa ăn vịt quay, coi như chưa đến Bắc Kinh.” Điều này đủ để thấy sức hút của món ăn trong đời sống và tâm thức người dân nơi đây.
Biểu tượng văn hóa ẩm thực Trung Hoa
Vịt quay Bắc Kinh không chỉ là món ăn, mà là biểu tượng văn hóa, niềm tự hào dân tộc. Người dân Bắc Kinh thường đãi khách quý bằng món này, còn các nguyên thủ khi đến Trung Quốc cũng thường được mời thưởng thức vịt quay như một phần nghi lễ ngoại giao.
Trong văn hóa đại chúng, món ăn cũng nhiều lần xuất hiện trong phim ảnh, chương trình truyền hình như một biểu tượng “phải thử một lần trong đời”.
Những địa chỉ danh tiếng
Nếu bạn có dịp đến Bắc Kinh, đừng bỏ lỡ Quanjude (Toàn Tụ Đức) – nhà hàng đã phục vụ món vịt quay từ năm 1864. Ngoài ra còn có Bianyifang, một thương hiệu lâu đời khác có cách quay kín lò truyền thống độc đáo. Ở đây, bạn không chỉ được ăn, mà còn có thể xem đầu bếp biểu diễn kỹ thuật thái thịt và cuốn bánh, một trải nghiệm hấp dẫn không thể bỏ lỡ.
Biến tấu hiện đại – Vị cũ trong hình thức mới
Ngày nay, vịt quay Bắc Kinh đã được biến tấu thành nhiều phiên bản mới lạ như: pizza vịt quay, bánh mì kẹp vịt quay, sushi vịt quay… Tuy có thay đổi hình thức, nhưng phần hồn của món ăn – lớp da giòn, thịt mềm và sốt đặc trưng – vẫn vẹn nguyên. Điều này cho thấy sức sống lâu bền và sự thích nghi linh hoạt của món ăn với thời đại.
Nếu có một món ăn nào đó khiến tôi sẵn sàng bay hàng ngàn cây số chỉ để thưởng thức lại, thì vịt quay Bắc Kinh chắc chắn nằm trong danh sách ấy. Bởi với tôi – một tín đồ của ẩm thực – đó không chỉ là món ăn, mà là một hành trình cảm xúc, một lát cắt văn hóa đầy tinh tế của xứ sở Trung Hoa.
Bạn đã thử món ăn này bao giờ chưa? Nếu chưa – hãy thêm nó vào bucket list ẩm thực ngay từ bây giờ nhé!