Du lịch Travel24h - Beside your journey

Geisha là gì? Khi nhắc đến Nhật Bản, nhiều người sẽ nghĩ ngay đến hoa anh đào, núi Phú Sĩ, và đặc biệt là hình ảnh những người phụ nữ mặc kimono thanh lịch, mặt trắng phấn, môi đỏ nửa miệng – đó là những Geisha.

Tuy nhiên, rất nhiều người vẫn chưa thực sự hiểu đúng về Geisha, họ làm công việc gì, và vì sao họ vẫn giữ được sức hút đặc biệt đến tận ngày nay.

Trong bài viết này, hãy cùng khám phá Geisha là ai, và top 10 điều thú vị về Geisha có thể khiến bạn thay đổi hoàn toàn góc nhìn về biểu tượng văn hóa độc đáo này của Nhật Bản.

Geisha là gì? – Định nghĩa đúng và dễ hiểu

Geisha (芸者) là từ tiếng Nhật nghĩa là “người của nghệ thuật” – đúng như tên gọi, họ là những nghệ sĩ biểu diễn truyền thống, không phải là gái bán hoa như nhiều hiểu lầm phổ biến. Geisha có nhiệm vụ giải trí cho khách bằng nghệ thuật: ca hát, nhảy múa, chơi nhạc cụ truyền thống, pha trà, kể chuyện duyên dáng trong các buổi tiệc, trà đạo hay sự kiện mang tính văn hóa.

Geisha luôn gắn liền với sự thanh lịch, kín đáo, tài năng và có giáo dưỡng cao. Họ không phục vụ thể xác, mà phục vụ bằng sự tinh tế, sâu sắc – một kiểu “giải trí tinh thần” rất Nhật Bản.

Nguồn gốc và lịch sử Geisha

Geisha xuất hiện vào khoảng thế kỷ 17, thời kỳ Edo. Điều thú vị là Geisha đầu tiên là đàn ông, gọi là “Hōkan” – chuyên biểu diễn âm nhạc và pha trò trong các bữa tiệc. Sau này, phụ nữ dần thay thế vai trò này và trở thành hình mẫu Geisha như hiện nay.

Trong thời kỳ hoàng kim (thế kỷ 18–19), Geisha là tầng lớp nghệ sĩ cao cấp, chỉ biểu diễn cho tầng lớp thượng lưu như samurai, thương nhân giàu có. Trải qua biến động lịch sử, đặc biệt là sau Thế chiến II, hình ảnh Geisha bị hiểu lầm nghiêm trọng, nhưng ngày nay họ đã dần được khôi phục đúng giá trị văn hóa vốn có.

Trang phục và hóa trang đặc trưng

Không thể nhầm lẫn với bất kỳ ai, Geisha nổi bật với kimono nhiều lớp, thắt lưng obi cầu kỳ, và guốc gỗ okobo. Đặc biệt, kiểu hóa trang trắng mặt – gọi là “shironuri” – được xem là dấu ấn đặc trưng nhất, đặc biệt ở các Maiko (Geisha tập sự).

Màu sắc kimono, kiểu tóc và cách trang điểm của Geisha còn thể hiện tuổi tác, cấp bậc, kinh nghiệm và mùa trong năm. Từng chi tiết nhỏ như hoa cài đầu, cách buộc obi hay họa tiết áo đều có ngôn ngữ riêng – như một hệ thống biểu tượng trong nghệ thuật sống.

Maiko là gì? Khác gì với Geisha chính thức?

Maiko là Geisha tập sự – thường bắt đầu học nghề từ tuổi 15–16. Khác với Geisha chính thức (gọi là “Geiko” ở Kyoto), Maiko có trang phục rực rỡ hơn, trang điểm đậm hơn, và thường tập trung vào biểu diễn múa truyền thống hơn là giao tiếp.

Maiko có thể mất từ 4 đến 6 năm để trở thành Geisha thực thụ. Họ sống tại các “okiya” (nhà Geisha) và học từ cách đi đứng, ăn nói, đến nghệ thuật trà đạo và âm nhạc truyền thống. Đây là một quá trình rèn luyện khắt khe mang tính kế thừa văn hóa rất cao.

Những kỹ năng mà Geisha phải học

Để trở thành một Geisha, bạn không chỉ cần nhan sắc mà phải có trí tuệ, sự kiên nhẫn và tài năng nghệ thuật. Những kỹ năng Geisha phải học bao gồm:

• Múa truyền thống Nhật Bản (Nihon Buyō)
• Chơi đàn shamisen, sáo shakuhachi, trống tay
• Trà đạo (sado), thư pháp, gấp giấy origami
• Nghệ thuật giao tiếp (tế nhị, ứng xử theo từng vị khách)
• Ca hát cổ truyền (nagauta, kouta)

Không chỉ giỏi nghệ thuật, Geisha còn được đào tạo kỹ năng ứng xử trong mọi tình huống xã hội, trở thành biểu tượng sống động của văn hóa Nhật Bản.

Geisha sống và làm việc ở đâu?

Geisha không làm việc ngẫu nhiên mà gắn bó với các khu vực chuyên biệt gọi là hanamachi – nghĩa là “phố hoa”. Nổi tiếng nhất là Gion (Kyoto), nơi có hệ thống okiya và nhà trà truyền thống (ochaya) dành riêng cho các buổi biểu diễn.

Geisha sống trong các okiya – nơi họ được đào tạo, hỗ trợ chi phí sinh hoạt và có người “mẹ nuôi” quản lý. Môi trường này giống như một học viện nghệ thuật thu nhỏ – rất nghiêm túc và có quy tắc truyền thống nghiêm ngặt.

Hiểu lầm phổ biến về Geisha (và sự thật)

Một trong những hiểu lầm lớn nhất về Geisha là gắn họ với mại dâm, do sự nhầm lẫn lịch sử thời Thế chiến II khi quân đội Mỹ tiếp xúc với các cô gái Nhật gọi là “Geisha girls” – thực chất là gái mại dâm giả dạng.

Thực tế, Geisha không bao giờ bán thân. Họ là nghệ sĩ biểu diễn truyền thống được kính trọng và lựa chọn khách mời kỹ lưỡng. Việc tham dự một buổi tiệc cùng Geisha rất tốn kém và cần mời qua trung gian, không phải ai cũng có thể tiếp cận.

Du khách có thể gặp Geisha ở đâu, bằng cách nào?

Ngày nay, bạn có thể gặp Geisha qua:

• Tour biểu diễn truyền thống tại Gion Corner (Kyoto)
• Các sự kiện văn hóa như Miyako Odori (vũ hội mùa xuân)
• Một số trải nghiệm hóa thân thành Geisha tại studio ở Kyoto hoặc Tokyo (chụp ảnh, mặc kimono, trang điểm truyền thống)

Việc gặp Geisha thực thụ vẫn khá hiếm và thường chỉ diễn ra trong tiệc riêng, có đặt lịch trước qua ochaya. Nhưng bạn vẫn có thể bắt gặp Maiko trên phố Gion nếu may mắn vào buổi tối.

Geisha trong văn hóa đại chúng

Hình ảnh Geisha đã trở thành biểu tượng toàn cầu đại diện cho vẻ đẹp truyền thống Nhật Bản. Tác phẩm nổi tiếng nhất về Geisha là tiểu thuyết và phim “Memoirs of a Geisha”, tuy gây tranh cãi nhưng đã góp phần đưa hình ảnh Geisha đến gần hơn với công chúng quốc tế.

Ngoài ra, Geisha còn xuất hiện trong các manga, anime, thời trang và nghệ thuật đương đại – như trong “Demon Slayer”, “Samurai Champloo”, hoặc các thiết kế thời trang lấy cảm hứng từ kimono và kiểu tóc cổ điển.

Vì sao Geisha vẫn tồn tại và giữ sức hút đến hôm nay?

Dù xã hội hiện đại thay đổi, Geisha vẫn là biểu tượng của sự thanh tao, nghệ thuật sống sâu sắc và tính duy trì di sản văn hóa. Họ không chống lại thời đại, mà khéo léo hòa nhập: sử dụng mạng xã hội, tổ chức workshop, truyền dạy cho thế hệ sau.

Sự tồn tại của Geisha ngày nay là minh chứng cho một triết lý rất Nhật Bản: “Đẹp không cần ồn ào, chỉ cần bền bỉ.” Và đó cũng chính là điều khiến hình ảnh Geisha mãi quyến rũ trong lòng thế giới hiện đại.

Qua 10 điều thú vị trên, chắc hẳn bạn đã hiểu rõ hơn Geisha là ai, họ làm gì và tại sao họ lại đặc biệt đến thế. Geisha không chỉ là người biểu diễn, mà là một biểu tượng sống của văn hóa Nhật – nơi nghệ thuật, sự tinh tế và tâm hồn được gói ghém trong từng bước đi, từng cái cúi đầu và từng nụ cười nhẹ nhàng.

Nếu bạn có cơ hội đến Nhật, hãy ghé Gion vào một chiều hoàng hôn – và biết đâu, bạn sẽ gặp một Geisha đang lặng lẽ bước qua con phố cổ, mang theo cả một di sản văn hóa đang sống.